Linux File Management

គ្រប់ទិន្នន័យទាំងអស់នៅក្នុង Linux គឺស្ថិតក្នុង Files ។ គ្រប់ Files ទាំងអស់ស្ថិតនៅក្នុង Directories ។ ហើយ​ Directories ទាំងនេះគឺស្ថិតក្នុងលក្ខណៈជា Tree ដូច structure ហៅថា filesystem ។

នៅក្នុងមេរៀននេះយើងនឹងរៀនពីការ create files, remove files, copy files,... etc។

-       នៅក្នុង Linux មានប្រភេទ Files 3 ប្រភេទគឺៈ

o   Ordinary Files : ជា file ក្នុង system ដែលមាន data, text, ឫ program instructions។

o   Special Files : special file ខ្លះ គឺផ្តល់លក្ខណៈពិសេសឲ្យយើងអាច access ទៅកាន់ hardware បាន ដូចជា hard drives, CD-ROM drives, modems, និង​ Ethernet adapter ។

o   Directories : directories គឺមានទាំង ordinary និង​ special files ។ Directory គឺដូចគ្នាទៅនឹងពាក្យថា Folder នៅក្នុង Window ឫ Mac ។

 -       Listing File

ដើម្បី បង្ហាញចេញនូវ files និង directories ដែលស្ថិតនៅក្នុង current directory យើងប្រើ command ls : 

o   នេះជា sample output របស់ command ls

o   យើងប្រើ command ls -l ដើម្បីបង្ហាញពត៌មានបន្ថែមទៀត

o   ខាងក្រោមនេះជាពត៌មានលម្អិតនៃពត៌មានខាងលើ

1-    តំណាងឲ្យប្រភេទនៃ permission របស់ files

2-    តំណាងឲ្យចំនួន memory blocks ដែល files ឫ directory ចាប់យក

3-    តំណាងឲ្យ ម្ចាស់(Owner) របស់ file (អ្នកដែលបង្កើត file)

4-    តំណាងឲ្យ Group នៃ Owner

5-    តំណាងឲ្យទំហំរបស់ file គិតជា bytes

6-    តំណាងឲ្យថ្ងៃខែនិងម៉ោងដែល file​ នេះត្រូវបានបង្កើត ឫត្រូវបានកែប្រែចុងក្រោយបំផុត

7-    តំណាងឲ្យឈ្មោះ file ឬឈ្មោះ directory ។

-       Meta Characters

Meta characters គឺមានន័យពិសេសនៅក្នុង Linux ។ ឧទាហរណ៍ * និង​ ? ។

o   ការប្រើប្រាស់ *

យើងចង់បង្ហាញ files ទាំងទ្បាយណាដែលបញ្ចប់ដោយ .doc

យើងចង់បង្ហាញនូវ files ណាដែលផ្តើមដោយអក្សរ ch

-       Hidden Files

នៅក្នុង Linux, File ដែលត្រូវបាន hidden គឺមានសញ្ញាចុច(dot) នៅពីមុខ ។ ជាធម្មតា file ទាំងនេះគេប្រើសម្រាប់រក្សាទុកនូវ configuration information ។

o   ដើម្បីបង្ហាញនូវ hidden files យើងប្រើ command ls -a

o   សញ្ញាដត(.) តំណាងឲ្យ directory ដែលកំពុងឈរនៅ (current directory)

o   សញ្ញាដត(..) តំណាងឲ្យ parent directory ។

-       Creating Files

o   ដើម្បីបង្កើត file បានយើងប្រើ vi editor ។

o   យើងប្រើ​ command vi រួចហើយដាក់ឈ្មោះ file

o   បន្ទាប់មកចុច enter រួចហើយវានឹងបើក editor mode ហើយ​យើងត្រូវចុចអក្សរ i ដើម្បីចូលទៅក្នុង editor mode ដើម្បីសរសេរនូវ contents នៃ file របស់អ្នក ។

o   នៅពេលសរសេររួចរាល់ហើយ ត្រូវចុច​ Esc key ដើម្បីចាកចេញពី editor mode

o   បន្ទាប់មកទៀតចុច shift+ZZ ដើម្បី save និងចាកចេញពី file ដែលបានបង្កើតរួច ។

-       Editing Files

o   ដើម្បីកែប្រែ file ដែលមានស្រាប់យើងប្រើនូវ vi editor ដើម្បីកែប្រែ ។

o   ចំនែកដំណើរការនៃការកែប្រែនិងបង្កើតគឺមានលក្ខណៈដូចគ្នា ។

-       Display contents of files

o   ដើម្បីបង្ហាញ Contents របស់ file យើងប្រើ cat command

o   យើងអាចបង្ហាញ line number បានដោយប្រើ​ -b option

-       Counting words in files

o   ដើម្បីរាប់ចំនួន lines, ចំនួន​ works, និង characters ដែលមាននៅក្នុង file យើងប្រើ command wc ។

§  ជួរឈរដំបូងតំណាងឲ្យ ចំនួន lines នៅក្នុង​ file

§  ជួរឈរទី២ តំណាងឲ្យ ចំនួន words ក្នុង file

§  ជួរឈរទី៣ តំណាងឲ្យ ចំនួន bytes សរុបរបស់ file

§  ជួរឈរទី៤ តំណាងឲ្យ ឈ្មោះ file

o   យើងក៏អាច count ច្រើន files ក្នុងពេលតែមួយបានដែរ

-       Copying files

o   ដើម្បី copy file បានយើងប្រើ command cp ។

o   Source_file ជាឈ្មោះ file ដែលត្រូវ copy

o   Destination_file ជាឈ្មោះ file ថ្មីនៃ file ដែលបាន copy នោះ ។

ឧទាហរណ៍

-       Renaming files

o   ដើម្បីប្តូរឈ្មោះ file យើងប្រើ command mv ។

§  old_name ជាឈ្មោះចាស់របស់ file

§  new_name ជាឈ្មោះថ្មីរបស់ file

-       Deleting files

o   ដើម្បីលុប file ចេញ យើងប្រើ command rm ។

§  Filename ជាឈ្មោះ file ដែលត្រូវលុបចេញ ។ 

o   យើងក៏អាចលុប file ច្រើនក្នុងពេលតែមួយបានដែរ ដោយប្រើដូចខាងក្រោមៈ